Co to jest mikroplastik?
Mikroplastik to drobinki plastiku mniejsze niż 5 mm. Mikroplastik przedostaje się do wód oraz gleby i w ten sposób przenika do żywych organizmów, w tym do żywności i naszego ciała. Obecnie mikroplastiku w oceanach jest 500 razy więcej niż gwiazd w naszej galaktyce!
Jak mikroplastik trafia do naszego organizmu?
Mikroplastik trafia do naszego organizmu:
- z zanieczyszczonej żywności m.in. ryb i owoców morza, herbaty;
- z wody pitnej przechowywanej w butelkach;
- z opakowań i przyborów kuchennych.
Czy mikroplastik wpływa na zdrowie?
Wpływ mikroplastiku na zdrowie nie jest do końca zbadany. Wiadomo jednak, że substancje obecne w tworzywach sztucznych (tworzywach plastikowych) to substancje toksyczne i endokrynnie czynne, które wpływają negatywnie na układ hormonalny.
Co to są substancje endokrynnie czynne?
Tworzywa sztuczne, z których wytwarzane są przybory kuchenne i opakowania mają dodatek różnych substancji chemicznych, których zadaniem jest np. utrzymanie trwałości, koloru, wytrzymałości itp. Do związków chemicznych endokrynnie czynnych zalicza się m.in. substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS), bisfenol A oraz ftalany.
Substancje te jednak, mogą działać negatywnie na układ hormonalny i odpornościowy organizmu.
Substancje endokrynnie czynne mogą się przyczyniać do:
- obniżenia płodności,
- zwiększenia ryzyka endometriozy,
- pogorszenia stanu zdrowia u kobiet z zespołem policystycznych jajników,
- rozwoju chorób nowotworowych,
- alergii,
- otyłości,
- cukrzycy typu 2,
- zaburzyć proces uczenia się i zapamiętywania.
Jest to niebezpieczne zwłaszcza dla osób z dolegliwościami na tle hormonalnym oraz dla osób z wieku dojrzewania. Najbardziej wrażliwe na działanie związków chemicznych dodawanych do tworzyw sztucznych są niemowlęta i małe dzieci.
Opakowania niezawierające PFAS są oznaczane jako PFAS/PFOA/PFC free, a niezawierające bisfenolu oznaczane są jako BPA free.
Substancje endokrynnie czynne uwalniają się bezpośrednio do otaczającego nas środowiska.
Związki chemiczne mogą przechodzić do żywności pod wpływem:
- ciepła,
- tłustego lub kwaśnego środowiska,
- promieniowania UV,
- uszkodzeń struktury plastiku.
Dołącz do grona ponad 4000 osób, którym już pomogłam.
- Odchudzanie – wyjaśnię Ci jak dokonywać właściwych wyborów żywieniowych, aby skutecznie schudnąć.
- Dietoterapia – dopasuję Twoją dietę i zalecenia do współistniejących chorób.
- Zdrowe odżywianie – pokażę Ci jaki styl życia prowadzić, aby uniknąć schorzeń zależnych od diety
Plastik w kuchni – przybory kuchenne i przechowywanie żywności
Praktyczne porady jak zmniejszyć użycie plastiku w kuchni i zminimalizować jego wpływ na nasze zdrowie:
- Najlepiej wybieraj przybory wykonane z drewna, silikonu dobrej jakości lub stali nierdzewnej.
- Patelnie, garnki – najlepiej używaj takich ze stali nierdzewnej, ceramicznych, żeliwnych lub kamiennych. Jeżeli mają powłokę nieprzywierającą, powinny mieć oznaczenie:
- PTEE free,
- PFOA free,
- PFOS free.
- Nie używaj przyborów plastikowych, zwłaszcza z teflonu, polietylenu, z tworzywa poliamidowego i polistyrenu. Mogą zawierać szkodliwy dla zdrowia bisfenol A.
- Nie używaj przyborów z „czarnego nylonu” oraz aluminium. Przybory aluminiowe mogą przyczynić się do demencji, choroby Alzheimera i Parkinsona oraz wpływać negatywnie na wydolność wątroby.
- Żywność najlepiej przechowuj w pojemnikach: szklanych, ceramicznych i ze stali nierdzewnej. Uważaj tylko na zakrętki stosowane np. do szklanych słoików – mogą być z dodatkiem szkodliwego PCW – nakrętki, które nie mają takiego dodatku mają na spodzie niebieski okrąg.
- Kupuj żywność w słoikach, które możesz potem wykorzystać ponownie np. Do przechowywania kasz, ryżu, nasion strączkowych czy mąki.
- Jeżeli używasz pojemników z tworzyw sztucznych, używaj tych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Powinny one mieć także oznakowanie z jakiego tworzywa są wykonane. Najlepsze będą te oznaczone jako: 05/PP (polipropylen) i 02/HDPE LUB 04/LDPE (polietylen dużej gęstości).
- Nawet jeżeli jakieś opakowanie jest przeznaczone do przechowywania żywności, zwróć uwagę w jakiej temperaturze można w nich ją przechowywać. W pojemnikach do mrożenia nie zawsze można trzymać jedzenie gorące.
- Plastik poddawany gorącej temperaturze wydziela szkodliwe dla zdrowia substancje – nawet jeżeli jest to plastikowe opakowanie przeznaczone do żywności.
- Szkodliwe substancje łatwiej przenikają do tłustych potraw.
- Nie używaj folii aluminiowej – zastąp ją opakowaniami z wosku pszczelego lub ze stali nierdzewnej.
- Nie gotuj jedzenia (kasz, ryżu) w foliowych torebkach.
- Nie używaj herbat w plastikowych torebkach do zaparzania, zamiast tego używaj herbaty parzonej w liściach lub w torebkach, ale papierowych.
- Nie używaj pojemników styropianowych do przechowywania żywności.
- Nie używaj żywności pakowanej w puszki (zawierają bisfenol A, który mogą wydzielać do żywności).
- Nie przechowuj w zamrażarce i nie podgrzewaj w kuchence mikrofalowej czy piekarniku żywności w opakowaniach jednorazowych.
Oznakowania na opakowaniach żywności
Podsumowanie – czy trzeba się bać plastiku?
Na razie nie ma dość dowodów naukowych świadczących o tym jak mikroplastik wpływa na nasz organizm. Natomiast negatywny wpływ plastikowych opakowań jest znany i szeroko przebadany. Dlatego unikaj tego typu produktów, zwłaszcza jeżeli masz w domu małe dzieci i/lub masz problemy zdrowotne.
